Συνέντευξη στην εφημερίδα «Real News» παραχώρησε ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, Δημήτρης Δέμος. Ακολουθεί η συνέντευξη:

 

Κύριε Δέμο, η ελληνική οικονομία φαίνεται πως έχει αλλάξει σελίδα μετά και την κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Ποια η θέση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας στην αναπτυσσόμενη εθνική οικονομία;

Είναι γεγονός πως η Ελλάδα έχει περάσει σε νέα εποχή, κι η φαρμακοβιομηχανία είναι ένας από τους κλάδους που θα πρωταγωνιστήσουν στο μέλλον. Ο κλάδος μας, μέσα σε λίγα χρόνια κλήθηκε να αντιμετωπίσει και να ανταπεξέλθει μιας πληθώρας προκλήσεων. Διανύσαμε μια μεγάλη περίοδο κρίσης, δεχτήκαμε μειώσεις στις τιμές των φαρμάκων και ταυτόχρονα προσαρμοστήκαμε σε ένα μέτρο -που ξεκίνησε ως προσωρινό και δυστυχώς κατέστη μόνιμο- το clawback.

Παρόλα αυτά, σήμερα η ελληνική φαρμακοβιομηχανία προχωρά πιο ισχυρή από ποτέ, έχοντας στη «φαρέτρα» της σύγχρονα εργαλεία που αναπτύχθηκαν από το 2019 σε συνεργασία με το κράτος, μέσω του νόμου εκκαθάρισης clawback με επενδύσεις, και αναδεικνύεται σε πρωταθλητή της εθνικής οικονομίας.

Παρά την ανάκαμψη μας χωρίζει επενδυτικό κενό με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία υλοποιεί ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα 1,2 δις. ευρώ. Μπορείτε να μας πείτε τι περιλαμβάνει αυτό, τι φέρνει στην ελληνική οικονομία και πώς θα ενισχυθούν τα δημόσια έσοδα;

Από την αμυντική θέση που είχαμε υιοθετήσει κατά τη διάρκεια της κρίσης, σήμερα η ελληνική φαρμακοβιομηχανία έχει περάσει στην ενεργό δράση. Το επενδυτικό πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται να ανέλθει στο €1,5 δις με το νέο κύκλο προκήρυξης για τα έτη 2024-2025, υπολογίζεται να αυξήσει το αποτύπωμα του κλάδου κατά 35% και να δημιουργήσει 5.500 νέες θέσεις εργασίας.

Έχουμε «ανοίξει τα φτερά μας» στην τομέα της Έρευνας & Ανάπτυξης, αυξάνουμε τα ερευνητικά κέντρα μας, κατασκευάζουμε νέες γραμμές παραγωγής και ενισχύουμε τη δυναμικότητά μας. Σύντομα, θα είμαστε σε θέση να καλύψουμε όχι μόνο τις εγχώριες απαιτήσεις, αλλά να ανταποκριθούμε και στις ανάγκες ολόκληρης της Ευρώπης. Ακόμα περισσότερο, με την είσοδό μας σε νέες φαρμακοτεχνικές μορφές, στον τομέα της παραγωγής πρώτων υλών αλλά και της βιοτεχνολογίας.

Παρά τη μείωση της ανεργίας στη χώρα μας, πολλοί κλάδοι της βιομηχανίας αντιμετωπίζουν ελλείψεις ανθρώπινου δυναμικού σε καίριες θέσεις. Αντιμετωπίζετε παρόμοια ζητήματα και πώς τα αντιμετωπίζετε;

Η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού μαστίζει όλη την αγορά εργασίας, σε παγκόσμιο επίπεδο, με το πρόβλημα να απαντάται κυρίως στην έλλειψη δεξιοτήτων. Σε απόλυτα νούμερα, η ανάπτυξη επηρεάζεται άμεσα από την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού και όσον αφορά στη φαρμακοβιομηχανία, το ζήτημα αποκτά πολυσύνθετες διαστάσεις  καθώς ακόμα και η πιο απλή -φαινομενικά- δουλειά απαιτεί εξειδίκευση.

Σε αυτό το πλαίσιο -του αρνητικού ισοζυγίου- και αντιλαμβανόμενη την ανάγκη, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία έχει ξεκινήσει προγράμματα επιμόρφωσης και κατάρτισης νέων επιστημόνων, αλλά και δράσεις επαγγελματικού προσανατολισμού σε μαθητές λυκείου για τις ευκαιρίες καριέρας που δημιουργούνται σε έναν κλάδο με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα, με στόχο τη δημιουργία των στελεχών του αύριο.

Θα ήθελα να περάσουμε στη φαρμακευτική πολιτική. Στην Ευρώπη υπάρχει μια ξεκάθαρη στροφή στην ενίσχυση της φαρμακευτικής παραγωγής με στόχο να μειωθεί η εξάρτηση από τρίτες χώρες. Πώς κρίνετε τις αντίστοιχες πρωτοβουλίες στην Ελλάδα και ποιες αλλαγές πρέπει να υπάρξουν ώστε να αποκτήσουμε μια σύγχρονη πολιτική φαρμάκου;

Τα τελευταία 20 χρόνια περίπου, η ευρωπαϊκή στρατηγική στόχευε στην πριμοδότηση της καινοτομίας και στην εύρεση πόρων για τη στήριξη της έρευνας. Έτσι, όσον αφορά στα γενόσημα φάρμακα, η παραγωγή τους σε ευρωπαϊκό έδαφος δεν αποτελούσε προτεραιότητα και υπήρχε η τάση προμήθειάς τους από τρίτες χώρες.

Σήμερα, σε αυτήν τη μεγάλη στροφή της Ευρώπης για την ενίσχυση της φαρμακευτικής παραγωγής, η Ελλάδα πρωταγωνιστεί. Διαθέτουμε ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα, έναντι των εταίρων μας. Βρισκόμαστε στις 5 χώρες της Ευρώπης με το μεγαλύτερο αριθμό βιομηχανικών μονάδων φαρμάκων. Αν και αποτελούμε μόνο το 2% του ευρωπαϊκού πληθυσμού, κατέχουμε το 10% των μονάδων παραγωγής γενοσήμων της Ευρώπης. Έχουμε την ευκαιρία, μέσα από την παραγωγική συνεργασία ανάμεσα στο κράτος και την ελληνική φαρμακοβιομηχανία, να αξιοποιήσουμε τις συγκυρίες και τα διαθέσιμα εργαλεία – όπως το RFF- και να δημιουργήσουμε όλες τις προϋποθέσεις και τα κίνητρα, ώστε να αναδείξουμε την ελληνική φαρμακοβιομηχανία σε φαρμακοβιομηχανία της Ευρώπης.

Τέλος, η Ελλάδα προσελκύει μεγάλες επενδύσεις από τεχνολογικούς κολοσσούς. Μετατρέπεται σταδιακά σε κόμβο μεταφοράς και αποθήκευσης δεδομένων. Μπορεί να καταστεί hub σε έρευνα και παραγωγή φαρμάκων;

Η Ελλάδα έχει αρχίσει να μετασχηματίζεται σε κόμβο έρευνας και παραγωγής φαρμάκων. Η επενδυτική βαθμίδα που πρόσφατα αποκτήσαμε και το σταθερό μακροοικονομικό περιβάλλον που διαθέτουμε, δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για την προσέλκυση πολυεθνικών επενδύσεων. Παράλληλα, οι μεγάλες επενδύσεις των εγχώριων εταιριών φαρμάκου οδηγούν στη σταδιακή δημιουργία και προσέλκυση ανθρώπινου δυναμικού με υψηλή εξειδίκευση. Συνδυαστικά, όλα αυτά τα γεγονότα συντελούν θετικά στην προσέλκυση περαιτέρω επενδύσεων από το εξωτερικό. Έχω την πεποίθηση, πως στο σύντομο μέλλον θα υποδεχτούμε ακόμα περισσότερα ερευνητικά κέντρα.